Het land van aankomst

Santiago de Compostella, een gemoedelijke plaats met wel een wat hoog toeristengehalte. Het regent vandaag, dus 1 dag eerder aankomen heeft zich geloond. Wat heeft mij de camino gebracht, ik zou er een boek over kunnen schrijven (ja, Gerard!), maar dat is nu ook weer niet de bedoeling. Het land van aankomst valt 400 % mee,  Spanjaarden zijn erg vriendelijke mensen, kunnen die Fransen nog wat van leren.  Heerlijk land, lekker eten en drinken, gemoedelijke sfeer, prachtige landschappen. Overigens, de poloticoloog Paul Scheffer schreef een boek met als titel Het land van aankomst en dat gaat gek genoeg over Nederland en de mensen die van elders hun heil zoeken in Nederland. Verplicht leesvoer als je wat wilt begrijpen van het (mis)lukken van onze multiculture samenleving. Stilstaan en bezinning met behulp van de camino, iedereen zou het moeten doen en hoe weinig nemen er de tijd voor of gunnen het zichzelf niet? Het verrijkt je als mens, geeft je weer ontzettend veel ideeen en inspiratie en je denkt eens wat dieper na bij de mensen waar je mee omgaat en/of je leven mee deelt. En, zeker niet te vergeten, de mensen passeren die je liefhebt (lees de filosoof Erich Fromm, Liefhebben, een kunst en een kunde). Aan het eind natuurlijk niets dan goeds, maar toch, wat viel nu mee en tegen? Ik had me voorgenomen geen dagen in de regen te gaan fietsen, maar dat viel best wel mee, het was niet koud en het heeft ook wel iets. En, je krijgt geen beter gevoel dan dat je bij tegenslag juist het andere doet dan wat je voorgenomen had. De wind in Noord Frankrijk was lastig, zeker als je snelheid daardoor niet boven de 10 km per uur uitkomt en als je bergaf door de tegenwind bijna stil komt te staan. Een wereldfiets, die Koga, geen materiaalpech (dus geen lekke band) en juist bij het extreme, stevige bergafrit of max kracht zetten op de pedalen als het steil is, kom je erachter dat je klasse materiaal hebt (dank adviseurs!). 2581 km gefietst, het is verslavend, ik zou zo terugfietsen. Als je je eigen conventies doorbreekt (hoezo fietsen? Gaat er geen bus?), dan ontdek je nieuwe werelden en je kunt zoveel meer dan je denkt. Nog meer te wensen? O, ja, met de fiets naar Rome, met de motor naar de Noordkaap, Birma verkennen, de Patagonie express, Andalusie, koffie op Times Square, de Zijderoute, fotograferen in India, een mojito in de reggea bar Sama Sama op Pangandaran, de Transsiberie express of gewoon lekker eten bij Mario in Kaldenkerken. Eerst asperges als ik thuiskom, als ze er tenminste nog zijn. Maar ook zeker zin om weer aan de slag te gaan, er liggen leuke uitdagingen te wachten. Het eerste MT voorstel heb ik al gereed; de camino als selectie instrument voor kwartiermakers en coordinatoren......uiteraard met terugwerkende kracht.  En, ik kan het niet laten, met een knipoog naar de titel van mijn blog, lees Eckhart Tolle, De kracht van het nu. Tot slot, ik realiseer me dat de lezer een stukje meer van me te weten is gekomen, laat het de verbinding ten goede komen. Hablamos entre si!

Mission completed

Melide - Santiago de Compostella, 68 km, droog maar wel een stuk frisser 18 graden en bewolkt. Santiago zit al een tiental jaren in mijn hoofd als vakantiebestemming, maar dan Santiago de Chili. Ik kan me als de dag van gisteren de laatste filmbeelden herinneren van de toenmalige socialistische president Salvador Allende die met een AK47 in de deuropening van zijn paleis een staatsgreep probeerde tegen te houden. Allende kon het niet navertellen, maar Zuid Amerika staat nog steeds op mijn lijstje. Santiago de Compostella kwam enkele jaren geleden in beeld, volgens mij voor het eerst toen ik bij de Benedictijnen in Chevetogne zat.  Ook Chartres en wat verdieping in de codex Calixtines en de Davinci Code bevorderde mijn belangstelling. Lopen was geen optie, een training voor de vierdaagse in het verre verleden bracht de medici tot wanhoop bij het zien van de onderkant van mijn voeten (zie ik zelf nooit...), dus fietsen. Ooit ben ik drie maal met fiets, tent en kookspullen en route geweest naar Luxemburg en zelfs de Bodensee (ja, echt waar!) en dat beviel wel, tot ik Azie ontdekte. Terug naar vandaag, de laatste fietsdag en de opmerkingen van Jeroen en Gerard klopte,  verschillende klimmetjes nog voordat Santiago in zicht kwam en wat een slechte weg, je zou je fiets nog aan gort rijden op de laatste kilometers. Het plein voor de cathedraal is zoiets als een eindplein waar je de medaille krijgt, mensen die op de grond gaan liggen, veel gefotografeer enz. Zonder caminogangers was Spanje allang de recessie ingedoken. We laten het even allemaal bezinken, gaan een heerlijk glas bier drinken en de fiets inleveren zodat die op transport naar Nederland kan. Ik zit inmiddels op adresje van Bea zowat tegen de cathedraal aan en morgenmiddag komen Marianne en Henriette uit Nederland aan, ik kijk naar ze uit. Morgen ook een terugblik in mijn laatste blog.

Pulpe

Tracastela - Melide, 86 km, wat heuvels en half bewolkt. Ik zit in een vreselijke (vind ik tenminste) auberge municipal, zeg maar de gemeentelijke auberge, het gemeentelijk onderdak voor pelgrims. Kamerprijzen worden steeds hoger (dichter bij SdC), dus je moet wat. En bij inchecken is ook niet altijd duidelijk hoe het er verder uitziet. Slaapzaal met 40 bedden en ik lig straks 2 hoog, je moet alles eens meegemaakt hebben, was toch mijn slogan (?). Lastig is dat ik mijn lakenzak in etape hotel Angelomene of zoiets heb laten liggen, dus dan maar lange broekmen fleece aan vanacht en een borrel vooraf. Ik zit 52 km van Santiago af, dus het feest gloort aan de horizon, tenminste als het droog blijft. De meest donkere wolken trekken voorbij, maar dat kan de pret niet drukken. We, want het gezelschap waarin ik verkeer na enige tijd bij de auberge, is gegroeid met een Deborah (Miami), Tobias (Wiesbaden), Siegrid en Vienne (Italie) en nog wat spanjaarden, gaan naar de place to be in Melide, en dat is Pulpe. Nu is mijn spaans zo goed als mijn chinees, maar als het zelfs in de reisboeken wordt aanbevolen, dan kan de avond alleen maar doorgaan als ik er ook ben:-). Pulpa betekent inktvis en naast inktvis en wijn hebben ze ook niets anders. Rare situatie, want ik zit 1 dag van Santiago af en de vierdaagse gangers 2 tot 3 dagen. Het is dik feest en de verhalen worden met de minuut groter. Overigens super lekker en na twee planken inktvis en de nodige wijn, zit ik nu in, volgens mij het enige wifi cafe dat Melide rijk is. Een avond met betekenis, want morgen fiets ik mijn laatste etappe met ook nog kans op regen (shit!). De camino maakt indruk en is onuitwisbaar en alles wat ik nu meer schrijf voegt hier niets aan toe. Ik zie uit naar Santiago!

Theo Koomen

Rabanal - Tracastela, 120 km, ja echt, 120 km!! Het begon allemaal gisterenavond toen ik even googelde op het weer in Spanje. Doe ik normaal niet, maar toeval bestaat dus niet. En wat bleek? Op mijn geplande aankomstdag, a.s. zaterdag, in Santiago dC 90 % kans op regen. Tja, en die heb ik genoeg gehad in Frankrijk, dus Tom Poes, verzin een list. En wie kan je dan om raad vragen? Gerard bellen, mijn mental fietscoach? Nee, die is gepensioneerd en ligt om 08.00 uur nog in bed. Ik moest iemand bellen die alles ontstegen is, ervaring met bergetappes heeft en een goed verslag kan geven. Dus Theo gebeld, Theo Koomen (de jongelingen moeten maar even googelen wie dat nu weer is) en hij was blij dat hij even van stal mocht en weer in de belangstelling stond. Ik zeg nog tegen hem, maak het nu niet te spannend voor de luisteraars, maar zijn advies was heel eevoudig. Rij de kilometers van de komende vier dagen in drie dagen en kom op vrijdag aan in Santiago. Hoe eenvoudig kan het zijn, nietwaar? Ik had in Rabanal mijn intrek genomen in een auberge en lag, voor de verandering, 2-hoog op zaal met 40 anderen. Tien uur licht uit en om 06.00 uur licht weer aan, want die vier-daagse gangers gaan op pad. Omgedraaid en om 07.30 uur schoot ik wakker, bijna alleen nog over. In de mist omhoog en na een uur stond ik, boven het wolkendek bij Cruz de Ferro, toch wel indrukwekkend! (google maar op afbeeldingen). Steile gevaarlijk afdaling, en dat zeg ik niet gauw, en rond 11 uur stond ik in Fonferrada met zijn prachtige tempeliersburcht midden in de stad. Stukje verder begon de klim, van 500 naar 1350 m en die was niet gemakkelijk met zo'n 25 graden. Rond 18 uur met flink wat rusten onderweg boven en toen weer omlaag, mooie brede weg, leuk om uit te waaien. Theo zijn advies is gelukt, ik zit 140 km van Santiago en dat gaan we doen in de komende twee dagen. Het einde nadert en dat is een raar gevoel. Misschien dat ik terugfiets, maar dan hebben ze volgens mij op de Nijmeegseweg een vacature:-)

Wat wil ik worden als ik later groot ben?

Leon - Rabanal, 86 km, 6 graden bij vertrek, 30 bij aankomst, weinig wind. De laatste vijf etappes zijn begonnen en niet de minste. Rabanal (1156m)  ligt op de klim naar de 1500 meter, waar de Cruz de Ferro staat. Vandaag ook vergezichten, maar anders dan de meseta. Het landschap stijgt en de begroeing wordt dunner. Een vraag die me de laatste tijd wel eens bezighoud, is de vraag waar mijn toekomst ligt. Als ik hem uiteenrafel, dan kom ik bij een andere vraag die niet zozeer gaat om wat ik nu doe, maar meer om waarom ik doe wat ik doe. En daar kan ik verder mee. Egoistisch als ik ben probeer ik vooral de dingen te doen die ik leuk vind en dat is zo gemakkeijk nog niet. Daar heb ik andere mensen voor nodig en zoveel mensen zoveel richtingen. Het gesprek, de klik, het zoeken naar de overeenkomsten en het luisteren (netwerken in managementtaal) helpen mij niet alleen verder, maar vind ik ook leuk en dat met zoveel mogelijk verschillende  mensen. Er zijn altijd mogelijkheden, hoe klein ook. Vriendelijkheid en weten wat je wilt en en wat je samen voor elkaar kunt krijgen, brengt je altijd verder. Overstijgend komen dan vragen in beeld waar je bezieling ligt, of je er zelf in geloofd en voor wie je het allemaal doet. Waardering speelt, ik zal het niet ontkennen, bij mijzelf ook een rol. De schouderklop die niets kost geeft meer energie dan...ja, zeg het maar. Hoe mijn pad verder loopt is ook afhankelijk van de energie die ik ervan krijg, het plezier en, misschien wel het belangrijkste, de energie die ik bij mensen zie waar ik mee samenwerk. Af en toe heb ik het gevoel dat dingen automatisch gaan en ik weet dat ik een aardig eigen kompas (intuitie) heb bij het maken van keuzes. Ieder zijn eigen camino en erover nadenken alleen al geeft mij al energie.

Authenticiteit

Leon, de laatste rustdag, 28 graden en een lommerrijke dag in een voormalige Koningsstad. Het fietsen op de meseta de afgelopen dagen met geen einder voor ogen heeft wel overeenkomsten met vandaag. Lege tijd noem ik het, zoals ik in een eerdere blog wel eens verwoordde. Ook tijd voor verdieping en het ruimte geven aan gedachten of juist gedachtenloos zijn (ooit geprobeerd?). Tijd zonder externe zenders, tijd voor jezelf. Want wanneer zijn we nu onszelf? Dikwijls bepaalt onze context en anderen ons gedrag, ons handelen, wat we denken en zeggen. En uiteraard onze eigen conventies die er altijd zijn als kaders voor ons gedrag. Zijn we wie we echt zijn, zeggen we wat we echt denken of houden we toch altijd rekening met....? Ik moet terugdenken aan Godfried IJsseling, een bijzonder iemand, waar ik een leergang Empathie van heb gevolgd en schrijver van de boeken Persoonlijke Ontwikkeling en De weg van de eenvoud. Ook passeert een van de hoofddoelen uit de master van de Politieacademie die luidde "Wie ben jezelf?" (de politie wordt in 9 van de 10 gevallen te hulp geroepen bij narigheid of problemen en nooit wordt gebeld als er feest of taart is en dan is het in ieder geval handig om zelf goed geaard te zijn). Echtheid of authenticiteit zijn niet zo gemakkelijk als het lijkt want wie kent je nu eigenlijk echt? Zelf denk ik wel eens aan de metafoor van een taart met allemaal punten die stuk voor stuk een deel van jezelf vormen. Hoeveel taartpunten geef jezelf bloot en welke rollen speel je nog meer in het leven? Wat mij helpt is om bij mezelf te blijven, want wat ik voel, geloof of denk is van mij. En wat mij wel eens helpt is samen met anderen durven verkennen, brainstormen (=managementtaal) of filosoferen over authenticiteit. En dat allemaal met het modewoord en elkaar wijs makend dat we in een veilige omgeving met elkaar zitten;-) Loesje schreef eens een poster met de tekst: "Misschien moet je jezelf eerst tegenkomen......voordat je het kunt zijn".

De Benedictijnen

Sahagun - Leon, 71 km en fietsweer zoals je op een ZONdag  mag verwachten.  Vroeg vertrokken, want ik sliep (weer eens) in een Benedictijnenklooster en dan moet je er vroeg uit. Benedictijnen zijn mij niet helemaal onbekend. Enkele jaren geleden bestond een deel van de buitenlandstage van de master van de Politieacademie voor mij uit een stilte-retraite bij de Benedictijnen in Monastre de Chevetogne. Het klooster ligt verscholen in de bossen van de Belgische Ardennen en de stilte wordt er betracht. 7 dagen zonder internet, TV, radio, krant of buitenwereld, kamertje met bed, bureau en klerenkast, uitzicht bomen. Zie je dat al voor je met Paul van Mullekom?? Benedictijnen proberen de verschillen tussen christenen te verminderen en hebben in Chevetogne een Latijnse (katholieke) en Byzantijnse (Russisch Orthodoxe) kerk. De eerste drie dagen herken je wel als het afschakelen aan het begin van je vakantie, maar in de volgende dagen passeren diepere lagen, zeg maar je levenspad tot nu toe en wat wil je nog toekomstgericht met je leven (beetje de Camino). Hoewel ik weet dat ik normaal een rampagenda heb vol met control, was deze week super. Het mooiste geluid dat er bestaat is volstrekte stilte en de rust die je dat geeft. In Chevetogne zitten monniken ( waaronder oud Bisschop Bar van Rotterdam), in Sahagun nonnen. Ook hier de serene rust in de kloostergangen en wij werden uitgenodigd voor het avondgebed in hun kapel waar de non op het orgel volgens mij andere noten had dan haar collega's aan gezangen ten gehore brachten. En eerlijk is eerlijk, beter een knappe Afrikaanse non om tegenaan te kijken, dan een ouwe Belgische monnik...zo, nu kan ie wel weer. Ik ben aangekomen in weer een fantastische Spaanse stad, Leon, we gaan het beleven!

Etappes en halteplaatsen

Fromista - Sahagun, 60 km, warm, bijna windstil en lange stukken over grindwegen, de meseta. Wat maakt de ene dag nu anders dan de andere? Eenvoudige vraag met niet eens zo'n gemakkelijk antwoord en veel mensen willen ook gewoon weten hoe dat soort dingen nu gaan. Ik hou van het onbekende, het uitzoeken en het wel zien waar ik terecht kom. Met wat vriendelijkheid kom je een heel eind en ze eten me zomaar niet op! Dus het enigste wat ik vooraf had gemaakt wat een concept etappeschema, een soort leidraad. Verder niets gereserveerd (ik wil dingen altijd zelf zien, ruiken en proeven. Onzekerheid versus control?). Route was bekend, maar had ik zelf ook wel uit kunnen zoeken. Nou, zo moeilijk is het allemaal niet, of wel? Maar daarnaast heb je ook nog van die dingen die je niet kunt voorspellen. Het weer, je eigen staat van dienst (conditie en ja, die fles rioja die ik gisterenavond alleen heb geledigd, want wat moet men nu met een halve fles??), je gemoed, het klimwerk enz enz. Kortom, de ene etappe is de andere niet. Fluitend 137 km of afstappen na 60 omdat de mussen van het dak vallen. En die halteplaatsen? Iedereen heeft zijn eigen "eisen" en ik ga graag voor schoon en een beetje privecy. Dus in een auberge / gite of refuge met z'n 64 op een slaapzaal, zul je mij niet vinden. Dan maar een paar euro's meer en gek genoeg lukt me dat altijd wel. Garanties? Nee, maar je komt zo nog eens ergens en maakt dingen mee. Etappes en halteplaatsen, niets is vooraf zeker, maar met een goeie mind en een beetje lef kom je er wel. Enige gelijkenis / metafoor met het dagelijkse leven (werk, relatie, levenspad) berust natuurlijk op louter toeval en wat ik van toeval vindt staat in een eerdere blog. Nog 400 voor de boeg!

Waarom denken mensen wat ze denken?

Burgos - Fromista, 80 km en moeder wat is het heet...pffffff.(ik wilde eigenlijk verder, maar mijn verstand zei stoppen!). Het eerste stuk van de meseta, hoogvlakte tussen Burgos en Leon en bekend om zijn wegen die in de einder weglopen, klein beetje heuvelachtig en goed voor wat bezinning, want veel mensen kom je hier niet tegen. Wat zijn nu waardevolle momenten in de afgelopen jaren in communicatie met mensen?, daar ging ik mee fietsen. En eigenlijk had ik vrij snel het key woord te pakken; tafelgesprekken. Gesprekken die je voert aan een tafel thuis, op het werk of onderweg als je met mensen gedachten wisselt. De kunst van dat soort gesprekken  zit niet in de mededelende sfeer, maar veel meer in het luisteren. Echte interesse in mensen heeft niet alleen te maken met dat je ze ziet, maar ook met het feit dat ze zich gezien voelen en er mogen zijn. Dat brengt me bij Fons Trompenaars waar ik ooit college van had. Fons zit als enige Nederlander in The Thinkers 50 van internationale businessgoeroes en heeft onderzoek gedaan naar wat de invloed van cultuurverschillen is op de manier waarop we met mensen omgaan in onze organisaties. Hij stelt dat  ‘als iets werkt in de ene cultuur, is de kans klein dat het ook werkt in een andere cultuur als je niet goed met de mensen praat en naar ze luistert. Als je hem hoort praten dan hoor je alleen maar logische zaken met als grondslag een oprechte belangstelling en verdieping in de ander. Tafelgesprekken, hoe waardevol ook, ik steek er te weinig tijd in en ze kunnen zoveel meer opleveren. Ja, ja, het zelfinzicht en de goede voornemens groeien met de dag! En voor wie niets te doen heeft,  Fons Trompenaars, Over de grenzen van cultuur en management, de tijdsinvestering waard!...en nu een biertje

Burgos, rustdag, 34 graden

Tja, het kan verkeren, donderdag was een rustdag in Burgos en het kwik liep op van 24 graden rond 11.00 uur naar 34 graden om 16.00 uur s'middags. Burgos is een grote stad (180.000 inwoners) en heeft wederom een prachtige cathedraal zonder kippenhok, maar met korting op de entree voor Pelgrino's en ja, als het zo uitkomt wil ik ook even wel zo heten. Een cathedraal waar je zeker 1,5 uur kwijt bent als je rustig het hele pand wilt bekijken. En ik ben inmiddels toch wel helemaal verslingerd aan de tapas die ik elk cafe of restaurantje op de bar staat. What you see is what you get en bijna alle tapas is erg goedkoop. Voor 6 tot 10 euro eet je je buik rond, wel een aanbeveling voor Huize Maagdenberg, kunnen we tenminste vooraf kiezen wat we krijgen:-). Ook in Burgos sporen van de tempeliers die hier in het verre verleden de pelgrims hebben beschermd. Je ziet het o.a. Aan grote standbeelden die in de stad staan en aan het type kruizen tegen verschillende gebouwen. Ik heb me ook maar aangepast aan het ritme van de Spanjaard, rond de middag siesta en na 16.00 uur weer wat actie, ik zal het gelijk voorstellen in het MT als ik terug ben. Wat ik me wel afvraag is hoe de massa pelgrims die nog moet komen, dit uithoudt met die hoge temperaturen. Nu is het nog aangenaam in Spanje, maar in de echte zomer volgens mij niet om uit te houden. Verder wat proviand ingeslagen want vandaag begin ik aan de Meseta, de Spaanse hoogvlakte waar bijna geen voorzieningen zijn in een licht gloiiend landschap. We gaan het ervaren!

De tippelaarsters, de haan en de hen

St. Domingo - Burgos, 80 km, 25 graden, wisselende wind en een stevige klim (1150m). St. Domingo heeft een prachtige cathedraal, maar wel de eerste waar entree werd geheven en dat is tegen mijn principe. De hogere macht stelt zijn huis open voor onderdanen en daar past geen entree bij, hoewel ik weet, sterker nog, ervaren heb, dat je in Italie een vermogen kwijt bent als je wat wilt gaan bezoeken (de afzetters!). Mijn nieuwsgierigheid won, zoals altijd, en na geld besteed te hebben aan entree i.p.v een kaarsje, wat ik wel altijd doe want ja, kaarsen vergroten de kans op brand, je moet je vak toch op een of andere manier in ere houden...(grapje!). En ja, wat hoor je dan als je net met een gebed begonnen bent-:) een haan kukkelen!!! Welk mirakel heeft zich in het verleden voorgedaan? (de verkorte versie, dus googelen als je alles wilt weten). De codex CaliXtinus zegt dat in 1020 een Duits echtpaar met hun zoon Hugo onderweg waren en in St. Domingo viel de herbergiersdochter als een blok voor Hugo. Zij nodigde hem meteen uit de nacht samen door te brengen, maar de Hugo wees het af. Ze nam wraak door een zilveren drinkbeker in de ransel van de jongen te verstoppen.Nadat ze vertrokken waren beschuldigde ze de jongen van diefstal, waarna de beker gevonden werd. De rechtzaak was kort en krachtig, volgens de Fuera van Alfonso X “de Wijze”; de galg! De ouders moesten door naar Santiago, waar extra gebeden werd. Op de terugreis vonden ze de jongeling nog steeds levend aan de galg, doordat Santiago hem ondersteunde! De rechter werd opgezocht, die net zat te tafelen. Hij geloofde het verhaal niet en zei dat de smakelijk gegrilde haan en hen, waar hij net aan was begonnen, eerder zouden wegvliegen dan dat dit waar kon zijn. En zie; de haan en hen begonnen veren te krijgen, te kraaien en vlogen weg. Dus is er in de cathedraal! Met toestemming van Rome, een hok met een levende haan en hen. Op weg naar Burgos kon ik kiezen uit twee routes. Een omweg, maar niet zo druk en niet zo hoog of een kortere route, over een bergpas waar mogelijk tippelaarsters actief waren. Geen moeilijke keuze, prachtige vergezichten, alles gezien, behalve tippelaarsters. Ze zullen mij wel hebben zien aankomen!

Verlangen houdt nooit op!

Logrono - St. Domingo (geen WIFI in St. Domingo, dus nu pas),  21 graden, 65 km en beetje regen, wat heet, het plensde om 09.00 uur, dus ik besloot, doordat ik eerder stevig had doorgefietst, dan maar een dag niet nat te worden en in Logrono te blijven. Geen probleem zei de vriendelijke chef, tenminste dat dacht ik. Na het ontbijt bleek het pension complet te zijn, dus ik moest moven.  Toeval bestaat niet, ik geloof eerder dat het je toevalt, dus het moest zo zijn en fietsen maar. Regen hield op (want boven hebben ze kennelijk na die bak met water in Frankrijk enige clementie met me!) en het werd nog redelijk weer. Die droom van die brandweerauto (zie eerdere blog) kwam natuurlijk wel een beetje uit en aan het verlangen werd tegemoet gekomen. Maar zoals altijd, het bezit is het einde van het verlangen en dan verlang je weer naar meer of iets anders. Van (speelgoed) brandweerauto naar brandweerman enz enz. En als ik in het buitenland was, dan moest de plaatselijke brandweerkazerne bekeken worden. Maar dat gaat, gek genoeg, ook over. Vanmiddag kwam ik langs een grote brandweerpost en nee, het gevoel van binnenkijken is niet meer. Zelf noem ik dit het gevolg van kunnen loslaten. Als je kunt loslaten, kun je groeien, kun je verder. Wat je hebt ervaren, kun je al, daar zit het hem dus niet meer en de uitdaging gaat verder, daar groeit het verlangen weer.  Roald tekende het treffend met twee cirkels, "your comfort" zone en daarbuiten een cirkel met "where the magic happens".  Iemand anders zei onlangs tegen mij: wat jij nu doet kun je al, dus ligt je uitdaging ergens anders. Als je volgens mij kunt blijven verlangen, dan zul je nooit indutten, dan zul je altijd dynamiek ervaren, dan durf je je grenzen op te zoeken en dan haal je het beste uit jezelf. Zonder wrijving geen glans, zeggen ze wel eens. Ik zou daaraan toe willen voegen, als je blijft verlangen, dan blijft het heerlijk smaken!

Eindeloos bewustzijn

Pamplona - Logrono, 113 km, sluierbewolking (en nu regen 22.10) en 21 graden. Met pijn in mijn hart verliet ik Pamplona, wat een indrukwekkende stad en een stad waar ik zeker terugkom. Meestal is het de combinatie van dingen waardoor ik geroerd ben door een stad. De gastvrijheid, de tappas, het heerlijke bier en de wijn, maar ook de staat van de stad, m.a.w. hoe ligt zo'n stad erbij. Mooie wijken en nieuwbouw in combinatie met de oude binnenstad en parken en nergens rommel. Spanje is anders dan Frankrijk, ik hou nu al van dit land. Recent sprak ik nog met enkele mensen over hun ervaringen met Spanje en ik krijg er nu beeld en smaak bij. Vandaag verder gekomen dan ik gedacht had, paar stevige klimmen erbij en prachtige vergezichten zoals ik ze in Frankrijk niet gezien heb. Onbewust bracht me dat tijdens het fietsen bij een boek dat mijn kijk op leven en dood veranderd heeft, of beter gezegd, waarin ik de dingen las zoals ik ze al lang in mijn hoofd had zitten. Pim van Lommel, cardioloog, publiceerde in 2001 voor het eerst in het wetenschappelijk tijdschrift De Lancet zijn onderzoek naar bijna dood ervaringen (BDE's), dus ervaringen van mensen die op het randje van de dood hebben 'verkeerd' en toch zijn blijven leven. Hij schreef er een boek over met als titel Eindeloos bewustzijn, een bestseller inmiddels (googlen en gaan lezen! En er is ook een TV programma aan hem gewijd, via you tube nog te zien) Uiteraard kun je ook stevig wat kritiek vinden op internet op zijn onderzoek, maar toch, waarin jezelf gelooft pakt niemand je af. Mogelijk dat mijn geloof in zijn filosofie ook mede bepaald wordt door mijn ervaringen uit mijn vak waar leven en dood meestal niet de eigen keuze van mensen is. De eindeloze vergezichten van vanmiddag bevestigen mijn inzicht dat het stoffelijk deel waar wij nu in verkeren slechts een klein stukje is van een veel groter geheel, een soort eindeloos bewustzijn. Wat je overigens van dat stoffelijk deel maakt wordt grotendeels door jezelf bepaalt en daar kan mijn eerder genoemde filosofie van dromen, denken, durven, doen en doorzetten je een flink eind me op weg helpen. Anthony Robbins heeft hier ook een bestseller over geschreven, Je ongekende vermogens, ook het lezen waard.

Mystiek en symboliek in Pamplona

Pamplona, rustdag, 19 graden en een bijzondere stad die je, mij in ieder geval, raakt. (om een beeld te krijgen in wat voor prachtige stad ik zit, google even op Pamplona en dan afbeeldingen). Ik val op zaterdagavond met de neus in de boter, het is de jaarlijkse wedstrijd tussen alle restaurantjes / brasserietjes / barretjes wie de lekkerste tappas serveert. Elke kroeg zeg maar, heeft over de volle lengte van de bar het vol staan ket allemaal hapjes die je kunt bestellen. Ik weet nu waar de Eric Swaghoven in de leer is geweest! Superlekker allemaal en dat spoel je weg met heerlijke wijn, welke fles je ook neemt. Zo, dat waren de consumabele zaken en daar ben ik ook een liefhebber van (heb er nog de hik van...) Maar Pamplona is meer, veel meer. Diepe historie die teruggaat naar de Tempeliers (voortgekomen uit de kruisvaarders) die als ridderorde o.a pelgrims beschermden op weg naar Santiago. Zoek je verder dan kom je strijd tegen met de Moren, met ridders van Karel de Grote en veel later Carlos Hugo van Parma, 14e eeuw, die dit deel van Spanje, Navarra, graag apart wilde houden. (midden op de Plaza del Castillo staat nog een standbeeld van hem). Waarschijnlijk voorvaderen van die latere Carlos waar Irene wat mee heeft gehad, maar dat terzijde. Wat mij dan aanspreekt is de symboliek die je, als je goed kijkt, terugziet in de kathedraal en andere kerken in de vorm van tempelierskruizen en andere tekens die op het eerste oog niet opvallen. Ook in de Codex Calixtinus wordt hiernaar verwezen. Maar er is meer, het nationalisme wat zichtbaar is in het straatbeeld door de vele vlaggen aan de huizen, een vergelijk met Sienna gaat hier wel op, zelfde straatjes, balkonnetjes en blinderingen. Pamplona is ook baskenland en dat zie je aan de rode en zwarte baretten die mensen op hebben. Vanmiddag werd er gezongen, volgens mij een mix van kerkelijke en revolutionare liederen, midden op het grote plein en iedereen zingt en danst mee. Indrukwekkend om heel veel mensen zo samen te zien opgaan in iets gemeenschappelijks. En verscholen in het straatbeeld, politie, niet zichtbaar maar overal aanwezig. Pamplona is warm en raakt me en dat doet goed.

Viva Espagne, ole!

Siant Jean Pied de Port - Pamplona, 75 km, 21 graden, wisselend weer en een buitje. De vorige blog was van een dag eerder, alleen in die refuge hadden ze geen WIFI, vandaar een dag later gepubliceerd. Deze is dus echt van vandaag. DE DAG waarnaar ik had uitgekeken, de klim naar de pyreneeen pas op 1057 meter. Vooraf dacht ik, na Frankrijk heb ik genoeg kilometers in mijn benen, laat maar komen. Iedereen was al op pad toen ik wakker werd, dus er maar uit (er hing zelfs een voorschrift op de muur dat je voor 8 uur s' morgens vertrokken moest zijn). In mijn planning had ik een rustdag staan in SJPdP, maar ik had het al snel gezien, dan liever een dag extra in Pamplona, de stad van het stierenrennen door de straten. Formeel gaat de route naar SdC om deze stad heen, maar mijn voorliefde voor onbekende steden en dan zeker Pamplona, wint het met afstand. De klim was weg aardig, maar nu ook weer niet zo bijzonder. Gewoon goed eten vooraf, regelmatig even paar minuten stoppen, weer eten en drinken, en doorfietsen met een verzet dat je zonder veel moeite rondkrijgt. En met die Koga is dat geen probleem, wat een wereldfiets. Drie uur na vertrek stond ik boven, 11.00 uur, en toen de afdaling met onderweg een stevige bui. Lastig, want het gaat snel hard en met nat weer extra voorzichtig zijn met die snelheid. In de afdaling nog twee klimmetjes en om 14.30 uur grote plein midden in Pamplona. Beetje mazzel met kamer zoeken (Pamplona staat bekend om zijn dure hotelprijzen en ik had geen zin in weer drie stapelbedden op 1 kamer) en ik kwam 100 meter van het plein in een kamer terecht voor 20 euro. Een bijna afgebouwd app. complex dat al deels tegen een erg lage prijs werd verhuurd. Tja, en wie geen mazzel heeft, komt nergens. O, ja en wat die boeken betreft, voor de liefhebber, De maskermaker, over karakterstructuren van mensen. Wel geen goedkope, maar dan heb je ook wat. Morgen Pamplona onveilig maken, dat vinden de benen wel goed!

Wat neem ik altijd mee, maar nu niet?

Dax - Saint Jean Pied de Port, 95 km, beetje tegenwind, 21 graden. Fietsen met de pyreneeen als horizon en deels nog besneeuwde toppen, een leuk vooruitzicht. Was wel benieuwd naar dat SJPdP, veel van gehoord o.a. Van Bea die hier vorig jaar is gaan lopen richting SdC. Eerste indruk was leuk, een drukte van belang en wel iets beter dan die saaie Franse oorden waar ik doorheen ben gekomen. Maar ook wel heel erg gericht op al die pelgrims, of in iedere geval die lieden die het in hun hoofd hebben gehaald om met (lig)fiets, te voet, met handkar of wat dien meer zei, af te reizen naar SdC. In de Tourist Information werd ik overladen met Gites of Refuges en inderdaad, de volgende morgen werd ik wakker op een kamer met drie stapelbedden, waarbij iedereen al vertrokken was. 12,50 euro, daar kun je niet voor buiten liggen. Buiten zaten er s' avonds nog een boek te lezen en dat is iets wat altijd het eerste klaar ligt als ik op reis ga. Nu dus niet, bewust thuis gelaten, de spinsels en gedachten moesten nu maar eens uit mijn eigen hoofd komen, genoeg boeken gelezen. Mensen die mij kennen, weten dat ik graag lees en als het even kan in meerdere boeken tegelijkertijd. De achtste dag in de wereld van Paul is een leesdag, want heb ik dat nu alleen dat ik op dinsdag denk, shit, die Volkskrant van zaterdag moet ik nog lezen. Boeken verruimen je (denk)wereld en geven je meer inzicht. Ik herken dat De fase van mijn leven bepalend is voor het soort boeken dat ik lees. Las ik voor een aantal jaren geleden voornamelijk management en geschiedenis, nu is dat meer geschiedenis, filosofie, levensbeschouwing en de karakteristieken van mensen. Ook lees ik regelmatig een boek nog een keer en kom dan altijd weer andere dingen tegen (nooit gedacht na een uur lezen, wat heb ik nu gelezen?). En digitaal een boek lezen? Das nog niks voor mij, ik vind een echt boek ook iets hebben. Nog leestips? Ja hoor, bijv. De grote beschavingsoorlog (Robert Fisk), Congo (David van Reybrouck, wel de gebonden versie kopen, is maar 3 euro duurder), Europa (Geert Mak), Persoonlijke ontwikkeling (Godfried IJsselling) en Het licht en de korenmaat (schrijver weer ik even niet). En waarom juist dit soort boeken? Geschiedenis geeft je het historisch besef zodat je snapt waarom dingen nu zo zijn zoals ze zijn, management geeft inzicht in mensen in organisaties, filosofie helpt je verschillende mensen en hun denkbeelden begrijpen en levensbeschouwing en karakterstructuren geven je inzicht in de meest interessante persoon die je kent, jezelf.

Goeie mensen, ze bestaan echt!

Labouheyre - Dax, 81 km. Sluier bewolking, zon en lichte tegenwind, het kan erger weet ik inmiddels. Het laatste stuk Les Landes, het kan mij niet bekoren. Productiebossen, zo worden ze omschreven, 200 km bos, jong en oud, vlakke stukken enz, of er geen eind aan komt. En dan te bedenken dat ik een paar jaar geleden nog gegoogled heb naar een camping in deze streek, nee mij niet gezien. Wel bijzonder waar ik vanacht sliep en hoe aardig die mensen waren en allemaal voor een lage prijs. Ik moest er onderweg aan denken en waar dit aan raakt is een soort slogan die een vriend van mij voor zijn zaak heeft, "Goeie mensen, ze bestaan echt!" en aangezien ik weet dat de rode draad door mijn werk heen het werken met mensen is, toch iets om eens wat dieper bij na te denken. Wat zijn nu goeie mensen? Mensen met een berg werkervaring of een uitstekende CV? Ooit een CV nagetrokken op waarheidsgehalte? En wat zegt dat dan? Of vriendelijke mensen? Aardige mensen? Mensen met een vlotte babbel of een verzorgt uiterlijk? En bij een sollicitatiegesprek de rollen wel eens omgedraait? Welkom meneer of mevrouw X, u heeft gesolliciteerd naar deze baan, vraagt u maar, wat wilt u van ons weten? Volgens mij gaat het om wie er zit, wat voor mens heb je voor je. Een CV is slechts een papiertje. Wat zit er achter de mens en wanneer ken je iemand? En, laat ik die twijfel wegnemen, goeie mensen, ze bestaan inderdaad echt! En dan bedoel ik niet alleen mensen waar ik graag mee werk, nee meestal is het een combinatie dat er ook een persoonlijke klik is. Ze denken in mogelijkheden, hoe krijgen we samen dingen voor elkaar (ipv daarom en daarom kan het niet), ze kunnen luisteren, durven hun gedachten te delen, zijn enthousiast en vinden lastige dingen leuk, houden van uitdagingen, geloven in de synergie van 1+1 is misschien wel 2,5, kunnen lachen en out of the box denken en stralen energie uit, hebben een gunfactor. Ik realiseer me dat het er steeds minder om gaat wat je presteert en steeds meer om gaat hoe je een groep kunt laten groeien. Mensen zijn het meeste trots op wat ze zelf of samen gepresteerd hebben, kijk, dat zijn wij nu, daar kunt u ons op aanspreken. Trots heeft meestal meerdere pijlers, een combinatie van persoonlijke, ervarings en belevingsgevoel. Tijd of geld telt dan niet, het is de energie die je verder draagt. Goeie mensen, ze bestaan echt, ik weet het zeker!

De omgekeerde wereld

St. Emilion (Labourne om eerlijk te zijn) - Labouheyre, 137 km. Ja, ja een hele trip en ook nog omgereden om de benedictenabdij van La Sauve te zien en lekker geluncht in Cadillac. Een beetje een dagje zoals je een leuke fietstocht voorstelt. Rond 09.00 uur op pad, strak blauw, zon (het werd 23 graden!)en dus geen regenjack en arm- en beenstukken meer. Insmeren (4 maal gedaan) en beetje rugwind, nou, wat wil je nog meer als je inmidels overtuigd bent van het zeeklimaat van la France. Even terug naar gisteren, St. Emilion. Zoals ik al zei een modain plaatsje (kamers vanaf 700 euro per nacht) en aan de vulling van de parkeerplaats te zien, een plek voor de "happy" few. Dus bergaf naar Labourne, 8 km verder en daar boven een plaatselijke brasserie een kamer geregeld. Geluk was dat 50 meter verder een wereld Grand Cafe zat, waar Central nog een puntje aan kan zuigen. Heerlijk bier, mooie ambiance, prachtige decoraties, gratis WIFI, lekker eten, super wijn en een leuke serveester. Rustdag eerst nieuwe remblokjes gemonteerd (lukt mij zelfs!) want het viel me al op dat remmen evenveel effect had als niet remmen.... En vervolgens op de fiets (ze verklaarden me voor gek) bergop naat St. Emilion. Lukte niet helemaal, want ik kwam eerst in Pomerol (en daar komt de wijn PETRUS vandaag, vanaf 1800 euro de fles). Ik wilde wijn proeven, om het in de juiste termen te zeggen, degusteren! Nou, ik zal jullie uit de brand helpen, van de wijn die men in een glaasje schenkt om te proeven, wordt nog geen vloeitje nat. Affijn, na twee caves te hebben vereerd met mijn bezoek en na een bezichtiging van de monoliet kerk onder St. Emilion (in kalksteen uitgehouwen grote kerk onde de grond), weer terug naar Labourne en daar in dat Grand Cafe maar een fles wijn paraat gemaakt. Hij, de Bordeaux, smaakte uitstekend en toen ik via facetime me Marianne belde, voorspelde ze al dat ik me zou gaan verslapen. Goeie wijn kent geen kater, anders was 137 ook niet gelukt. Ik zit nu in the place to be (volgens mij is er geen andere) van Labouheyne, midden in Les Landes. Plat en alleen maar bossen. De eigenaresse zat volgens mij niet echt op mijn komst te wachten en heeft me drie maal uitgelegd dat logies evenveel kost als halfpension (45 euro) en na 4 bier, een wereldmaal en een grand cafe latte moest ik 51 euro afrekenen, inclusief kamer met hete douch. 1 klein probleempje nog te tackelen, mijn rood verbrande bovenbenen. Morgen naar Dax!

Het balangrijkste onderdeel van mijn bagage

St. Emilion, rustdag. Doordat ik gisteren had doorgefietst (want waar moet je nu in de regen gaan kijken?), heb ik een extra dag in St. Emilion. En het weer? Zonnig en 21 graden! Het plaatsje is niet vernoemd naar de wijn, maar naar de geestelijk, misschien wel heilige, St. Emilion. Hij vond zijn miswijn kennelijk zo lekker dat de wijn bekender is geworden dan hijzelf. Maar jonge, jonge, wat een over het sinterklaaspaard heengetild luxe toeristenspot. In de kerk wordt ook sinterklaas vereerd, dus ik dacht, met een knipoog naar gisteren, laat ik zijn paard ook maar even noemen. Omdat ik geen pelgrim ben (zie eerdere weblog), kunnen we het beter hebben over HET belangrijkste onderdeel van mijn bagage, de ipad. Voor mensen die het niet weten, ik ben een digibeet, heb altijd ruzie met de PC enz enz. Gelukkig heb ik Jennifer, Theo of Niels die me dan weer uit de puree hielpen. Ja, hielpen, want dat is niet meer nodig. Sinds juni vorig jaar heb ik een ipad en werkelijk, het lijkt wel of het voor en na dat moment is, zo'n verandering heeft dat apparaat in mijn leven gebracht. Ontworpen voor kinderen, dus wat kan er dan fout gaan met mij? Maar, het is niet alleen het apparaat, ook hier hoort een filosofie bij waarin ik geloof. Even terug in tijd. Jan Hendrikx, oud onderwijzer basisschool Velden, startte zo'n 10 jaar geleden het Leonardo onderwijs. Slimme kinderen uit groep 7 en 8 basisonderwijs mochten elke woensdag al 1 dag naar het voortgezet onderwijs, leuke dingen doen. Wij woonden net in Velden en Niels mocht ook, anders had ik er misschien nooit van gehoord. Jan ontdekte dat het niveauverschil in dezelfde klas van het basisonderwijs soms wel zes jaar kan zijn en waarom dat niet voor elke leerling op zijn niveau onderwijs. Jan is nu bezig met het project EXOVA (excellent onderwijs voor allen, google maar!). Daarnaast heeft onderzoek waar hij bij betrokken is geweest, uitgewezen dat als je kinderen die nog nooit digitaal hebben gewerkt, een PC geeft zonder handleiding, ze binnen 1 week weten hoe het werkt enz. Als je dit combineert het "shift happens" (google op you tube en filmpje kijken), dan weet je wat onze toekomst is. Weg met al die papieren rommel. Voor mij als niet-pelgrim is de ipad mijn reismaatje. Weg kwijt? Kamer? Handleiding remblokjes vervangen ? tourist info? Patteserie? Weersverwachting? Prijzen van....? Wikipedia? Nieuws? Blog bijhouden? Facetime? En tot mijn verbazing hebben ze, tot nu toe, op heel veel plaatsen gratis WIFI. Ik heb (nog) geen aandelen Apple, maar ik weet wel iets heel zeker: het is de beste investering in mezelf van de laatste jaren.